Profiadau Menywod Ifanc o Gyngor ac Arweiniad Gyrfaoedd yng Nghymru

12th October 2022

Mae gwasanaethau cyngor ac arweiniad gyrfaoedd effeithiol yn hanfodol o ran sicrhau ein bod yn mynd i’r afael â’r achosion sylfaenol a pharhaus sydd wrth wraidd anghydraddoldeb rhywedd yn y gymdeithas.

Mae’r gwaith ymchwil hwn yn archwilio i ba raddau y mae gwasanaethau cyngor ac arweiniad gyrfaoedd yn diwallu anghenion menywod ifanc yng Nghymru.

Mae’r adroddiad yn tynnu sylw at y ffaith bod angen i wasanaethau gyrfaoedd yng Nghymru wneud mwy i sicrhau bod gan fenywod ifanc yr offer angenrheidiol i wneud penderfyniadau cytbwys ynglŷn â’u haddysg a’u gyrfaoedd, ac er mwyn siapio’u dyfodol. Ar hyn o bryd, mae gormod o fenywod ifanc yn methu â chael gafael ar y gwasanaethau y mae arnyn nhw eu heisiau neu eu hangen.

Yn rhwystredig ddigon, mae llawer o ddewisiadau o ran gyrfa yn cael eu siapio gan stereoteipiau sy’n seiliedig ar rywedd. Mae hyn yn arbennig o wir yn achos y rhai a ddaw o gefndiroedd economaidd-gymdeithasol is, ac mae’n factor pwysig ym mharhad arwahanu ar sail rhywedd a welir mewn gweithleoedd. Er mwyn ymdrin ag anghydraddoldeb rhywedd, rhaid i ni sicrhau bod menywod ifanc yn cael y cyngor a’r arweiniad gorau ar gyfer eu gyrfaoedd, a hynny ar yr adeg iawn.

Er bod gan Gymru rwydwaith cryf o weithwyr proffesiynol a darparwyr gwasanaethau gyrfaoedd sy’n danbaid dros gynnig cyngor gyrfaoedd da, mae toriadau cyllid wedi ei gwneud hi’n anodd iawn darparu’r cymorth y mae menywod ifanc ei angen.

Yn yr adroddiad hwn, nodwn nifer o gamau gweithredu ar gyfer Llywodraeth Cymru a gwasanaethau cyngor gyrfaoedd er mwyn cynorthwyo i ddarparu gwasanaethau a fydd yn cynorthwyo holl fenywod ifanc Cymru.

Argymhellion

Argaeledd cymorth gyrfaoedd a dulliau o gyflwyno:
  1. Dylai Llywodraeth Cymru gynyddu’r buddsoddiad mewn addysg ac arweiniad gyrfaoedd er mwyn:
    • Cynyddu’r ddarpariaeth a’r nifer sy’n manteisio ar gymorth ac arweiniad gyrfaoedd mewn ysgolion cynradd ac uwchradd cyn opsiynau TGAU.
    • Cefnogi ymgysylltiad â rhieni, gan eu galluogi nhw i ddarparu cymorth i’w plant wrth iddynt wneud penderfyniadau addysg a gyrfa.
    • Gwella’r ddarpariaeth a’r nifer sy’n manteisio ar wasanaethau gyrfaoedd mewn addysg ôl-orfodol.
  2. Dylai darpariaeth hybrid o wasanaethau gyrfaoedd ddod yn norm, sy’n cynnwys mwy o ddarpariaeth wyneb yn wyneb ac arweiniad wedi’i deilwra, cynnydd mewn adnoddau a gofod pwrpasol yn ôl yr angen.
  3. Dylai Llywodraeth Cymru sicrhau cymorth ac addysg gyrfaoedd effeithiol mewn ysgolion drwy:
    • Ddarparu’r sgiliau a’r hyfforddiant sydd eu hangen ar athrawon er mwyn cynnig cymorth ac arweiniad gyrfa sylfaenol.
    • Darparu mynediad cyson at gynghorwyr gyrfa benodol o fewn ysgolion, sy’n gallu darparu cymorth mwy sylweddol i unigolion a sicrhau ymagwedd gynhwysfawr at addysg a chyngor gyrfa a gwaith o fewn yr ysgol.
Cynnwys cyngor ac arweiniad gyrfaoedd:
  1. Rhaid i ddarparwyr gwasanaethau gyrfaoedd sicrhau eu bod yn cynnwys gwybodaeth am ddiwydiannau newydd ac sy’n dod i’r amlwg, a ‘swyddi gwyrdd’ yn eu darpariad.
  2. Dylai Gyrfa Cymru gymryd camau i ehangu mynediad at brofiad gwaith ac addysg sy’n gysylltiedig â gwaith, a gwella’r niferoedd sy’n manteisio arnynt. Mae’n debygol y bydd angen cyllid ychwanegol gan Lywodraeth Cymru ar gyfer hyn, a dylai ategu’r broses o gyflwyno’r cwricwlwm newydd Gyrfaoedd a Phrofiadau sy’n Gysylltiedig â Byd Gwaith.
  3. Dylai Llywodraeth Cymru a Gyrfa Cymru weithio â phartneriaid i gynyddu mynediad at fentora, cyfleoedd ar gyfer rhwydweithio a chyfleoedd i gyfarfod modelau rôl amrywiol ac y gall bobl uniaethu â nhw.
  4. Dylai Llywodraeth Cymru fuddsoddi mewn cyngor ac addysg ariannol i bobl ifanc, wedi’i gyflwyno naill ai drwy’r cwricwlwm newydd neu fel rhan o wasanaethau Gyrfaoedd Cymru.
  5. Dylai Llywodraeth Cymru fuddsoddi mewn ymyriadau wedi’u targedu sy’n darparu cyngor ac arweiniad gyrfaoedd i fenywod, ac sydd wedi eu dylunio gydag anghenion menywod mewn cof.
Isadeiledd a swyddi gwasanaethau gyrfaoedd:
  1. Dylai Gyrfa Cymru a chyrff cynrychioliadol megis y Sefydliad Datblygu Gyrfa weithio gyda’i gilydd i greu canolfan adnoddau er mwyn i bob darparwr gyrfaoedd gael mynediad i’r wybodaeth ddiweddaraf ar y farchnad lafur, swyddi a sectorau sy’n dod i’r amlwg, a gweithio i ddod â chysondeb i’r cyngor a’r cymorth sydd ar gael.
  2. Dylai pob darparwr gyrfa wneud hyfforddiant cydraddoldeb a rhagfarn anymwybodol yn orfodol i bawb sy’n ymwneud â darparu addysg a chyngor gyrfaoedd. Dylai’r hyfforddiant hwn ganolbwyntio ar gyflawni canlyniadau cyfiawn, nid cydraddoldeb cyfleoedd yn unig.
Canfyddiad a dealltwriaeth o wasanaethau gyrfaoedd:
  1. Dylid gwneud ymchwil pellach i ddeall beth sy’n achosi’r bwlch sylweddol rhwng ymwybyddiaeth o wasanaethau cyngor gyrfaoedd ac ymgysylltiad â’r gwasanaethau hynny.
  2. Mae angen i Gyrfa Cymru, Llywodraeth Cymru a chyrff y diwydiant darparwyr gyrfa greu a chyfathrebu diffiniad sy’n cael ei rannu o beth mae cyngor ac arweiniad gyrfaoedd yn ei olygu, er mwyn gwella’r canfyddiad a’r ddealltwriaeth o wasanaethau gyrfa.
Darllenwch adroddiad ‘Profiadau Menywod Ifanc o Gyngor ac Arweiniad Gyrfaoedd yng Nghymru’

Darllenwch y crynodeb gweithredol neu’r adroddiad llawn – ‘Profiadau Merched Ifanc o Gyngor ac Arweiniad Gyrfaoedd yng Nghymru’

Adroddiad Cryno
Other downloads
Adroddiad Llawn
12th Oct 2022
Gender stereotypes still shaping career decisions of young women in Wales
Post