“Gydag etholiadau Cymru ar y gorwel mae’r hollbwysig ein bod yn ystyried yr hyn y gallwn ei wneud yn wahanol er mwyn sicrhau Cymru sy'n gyfartal o ran y rhywiau. Ar ôl 20 mlynedd o ddatganoli mae gan Gymru senedd sefydledig sydd â phwerau dros agweddau hanfodol ar fywydau menywod; iechyd, gofal cymdeithasol, datblygiad economaidd, addysg, gofal plant, sgiliau, cydraddoldeb a mwy"

Mae gan Chwarae Teg weledigaeth ar gyfer Cymru sy’n gyfartal o ran y rhywiau. Lle gall menywod o bob cefndir cyflawni eu potensial. Cymru lle rydym yn gweithio gyda’n gilydd i chwalu rhwystrau strwythurol, a lle rydym i gyd yn elwa o werth economaidd cydraddoldeb rhywiol, a allai fod gymaint â £14 biliwn.

Nid yw anghydraddoldeb yn anochel, mae’n ganlyniad i systemau a strwythurau annheg a hynafol nad ydynt yn ystyried gwahaniaeth nac anfantais ar sail rhyw nac unrhyw nodweddion gwarchodedig eraill. Drwy gydol y pandemig, rydym wedi gweld gwir gost yr anghydraddoldeb hwn, gyda menywod, yn enwedig menywod groenliw, menywod anabl, a menywod ar incwm isel, yn cael eu heffeithio waethaf gan yr argyfwng.

Dyma'r amser ar gyfer newid radical. Cyfle i ailadeiladu cymdeithas decach, ofalgar a chyfartal.

Maniffesto ar gyfer Cymru sy’n Gyfartal o ran Rhyw

Rydym am i Gymru fod yn genedl lle gall pob menyw ffynnu, beth bynnag fo’u cefndir. Cenedl lle mae anghydraddoldeb, gwahaniaethu a gormes yn cael eu dileu. Rhaid i’r weledigaeth a’r uchelgais beiddgar hwn droi’n weithredu gan Lywodraeth nesaf Cymru, fel y gall Cymru elwa ar fanteisio cydraddoldeb rhywiol.

Mae arnom angen gweithredoedd nid geiriau

Dull
  1. Dod yn arweinydd byd-eang dros gydraddoldeb rhywiol drwy ddeddfu’n unol ag argymhellion yr Adolygiad o Gydraddoldeb Rhywiol, gan roi cydraddoldeb wrth wraidd llywodraeth. Mae angen i ni newid nid yn unig yr hyn rydyn ni’n ei wneud, ond sut rydyn ni’n ei wneud er mwyn sicrhau cydraddoldeb rhywiol. Mae Cymru sy’n gyfartal o ran rhyw sy’n golygu rhannu pŵer, dylanwad ac adnoddau’n gyfartal rhwng menywod, dynion a phobl anneuaidd o bob cefndir.
  2. Cymryd ymagwedd croestoriadol sy’n edrych y tu hwnt i ryw, ac sy’n deall sut y gall hil, ethnigrwydd, rhywioldeb, hunaniaeth o ran rhywedd, anabledd, tlodi ac incwm isel lywio profiadau a mynediad at gyfleoedd.
Menywod yn yr Economi
  1. Ailadeiladu ac ail-greu ein heconomi i ganolbwyntio ar yr hyn sy’n bwysig i’n cymunedau a’n goroesiad. Buddsoddi mewn gofal plant, gofal cymdeithasol a gofal iechyd, gan ganolbwyntio ar lesiant, cydraddoldeb a thegwch cymdeithas fel mesur o lwyddiant.
  2. Gwella mynediad menywod i waith a’u profiadau ynddo. Sicrhau bod gweithleoedd Cymru yn talu cyflog byw go iawn, a’u bod yn gyflogwyr gwaith teg; gyda hyblygrwydd, gwobr deg, a chyfleoedd ar gyfer datblygu. Gwella amodau gwaith o fewn sectorau sy’n cael eu rheoli gan fenywod fel gofal, manwerthu a lletygarwch, tra’n gwella mynediad menywod at STEM a gyrfaoedd ble mae dynion yn y mwyafrif yn draddodiadol.
  3. Gwella’r cymorth i fenywod mewn hunangyflogaeth, gyda chymorth wedi’i deilwra gan gynnwys cyllid, rhwydweithiau, mentora a chyngor busnes.
  4. Darparu gofal plant cyffredinol yn rhad ac am ddim i bob teulu yng Nghymru, gan integreiddio addysg a gofal plentyndod cynnar. Mae buddsoddi mewn gofal plant, yn fuddsoddi’n uniongyrchol yn ein heconomi.
  5. Creu economi sy’n canolbwyntio ar ofal, gyda bargen newydd i weithwyr gofal sydd wedi cael eu tan-dalu a’u tanbrisio’n rhy hir.
  6. Sicrhau fod gwasanaethau a seilwaith trafnidiaeth gyhoeddus wedi’u cynllunio ar gyfer teithiau menywod a’u bod bob amser yn ddiogel i fenywod eu defnyddio.
Menywod yn cael eu Cynrychioli
  1. Creu Senedd sy’n gyfartal o ran rhyw, yn amrywiol ac yn gynrychioliadol, sydd â gwell adnoddau ac sy’n gallu gwasanaethu pobl Cymru.
  2. Sicrhau bod ein haddysg uwch ac addysg bellach orfodol yn chwalu’n weithredol rwystrau a stereoteipiau rhyw. Rhaid i gydraddoldeb rhywiol fod yn fesur canolog o lwyddiant ar gyfer sefydliadau addysgol, a rhaid i bob menyw allu cael mynediad at addysg a ffynnu mewn addysg heb ofni aflonyddu a cham-drin.
  3. Rhaid i gyngor gyrfaoedd herio stereoteipiau rhyw, bod yn hygyrch i fenywod o bob oed, a pharatoi menywod ar gyfer cyflawni eu potensial.
  4. Mynd i’r afael â gwahanu o ran rhyw mewn prentisiaethau, gyda thargedau clir i ddarparwyr fynd i’r afael ag anghydbwysedd rhwng y rhywiau.
Menywod mewn Perygl
  1. Mynd i’r afael ag achosion sylfaenol tlodi menywod, ac adeiladu system fudd-daliadau i Gymru yn seiliedig ar egwyddorion cydraddoldeb, urddas a thegwch.
  2. Atal aflonyddu rhywiol, drwy herio’r agweddau diwylliannol sy’n caniatáu iddo ddigwydd, gwella mecanweithiau adrodd er mwyn amddiffyn menywod yn well, a chreu mannau cyhoeddus mwy diogel gan gynnwys trafnidiaeth, addysg a’r economi nos.
  3. Buddsoddi mewn dysgu gydol oes, gan ei wneud yn fwy hygyrch a fforddiadwy a rhoi cyfle i fenywod ddatblygu a gwella eu sefyllfa economaidd ar unrhyw adeg yn eu bywydau.
  4. Sicrhau nad menywod sy’n dwyn baich Brexit, heb gyflwyno hawliau gyda chyllid newydd sy’n canolbwyntio ar fynd i’r afael ag anghydraddoldeb a thlodi.
Lawrlwythwch a darllenwch ein Maniffesto ar gyfer Cymru sy’n Gyfartal o ran y Rhywiau

Rhannwch, siaradwch amdano gyda’ch ffrindiau, eich teulu a’ch cydweithwyr. Gadewch i ni ei ddefnyddio i lunio trafodaethau a newid dyfodol Cymru.

Mae ein maniffesto bach yn ganllaw defnyddiol, gweledol i flaenoriaethau ein hymgyrch.

Lawrlwythwch y Maniffesto llawn

Ein maniffesto llawn - lle gallwch gael manylion yr hyn rydym am ei weld yn digwydd er mwyn sicrhau Cymru sy'n gyfartal rhwng y rhywiau.